Żmigród

Miasto przy drodze krajowej nr 5 i linii kolejowej Poznań – Wrocław, liczące blisko 7 tys. mieszkańców, siedziba gminy.

Lokowane w 1253r. na prawie niemieckim, jako Trachenberg. Od 1492r. było siedziba baronatu, którym władali kolejno: Kurzbachowie, Schaffgotschowie i Hatzfeldowie. Budowlą dominującą nad dawnym rynkiem jest gotycko–manierystyczny kościół parafialny św. Trójcy, wybudowany w latach 1596–1607. Z tyłu kościoła, na najwyższym punkcie miasta wznosi się wieża ciśnień z 1900r. Trzecia z wież, górujących nad miastem, należy do neogotyckiego, poewangelickiego, kościoła św. Stanisława Kostki, wzniesionego po przeciwnej stronie rynku.
Mniej więcej 1 km na północ od centrum, przy drodze do Żmigródka, za obwodnicą, a przed mostem na Baryczy, wznoszą się ruiny pałacu. Budowla spalona została w roku 1945, zachowała się jedynie wolnostojąca, renesansowa, wieża mieszkalna, zwana też kasztelańską. Tablica na wieży upamiętnia podpisany w tym miejscu w roku 1813 tzw. protokół żmigrodzki – król Prus i car Rosji podpisali tu wówczas układ, który miał wkrótce przesądzić o klęsce Napoleona. Zamek otacza liczący ponad 15 ha, zabytkowy park romantyczny z przełomu XVIII i XIX stulecia. Na południe od wieży rosną tam dwa pomniki przyrody: liczący 150 cm obwodu cis, oraz dąb o obwodzie ponad 640 cm