Gęś zbożowa

Gęś zbożowa (Anser fabalis)

Wizytówka: Gęś gnieżdżąca się na północnych rubieżach Europy i Azji. Podczas przelotów i zimowania występuje w dużych koncentracjach, często wspólnie z pokrewnymi gatunkami, będąc na Dolnym Śląsku zdecydowanie najliczniejszą z gęsi. Żeruje na lądzie - najchętniej na ścierniskach oraz na oziminach; noce spędza natomiast na odpowiednio rozległych zbiornikach wodnych. Poranne rozloty wielotysięcznych stad gęsi z noclegowisk na żerowiska należą do najwspalnialszych przyrodniczych widowisk, jakie można zobaczyć w Dolinie Baryczy. Gatunek łowny.

Status w regionie: W okresach migracji jesiennej i wiosennej w Dolinie Baryczy może zatrzymywać się łącznie nawet 25 tysięcy gęsi zbożowych. Zimą liczebność tego gatunku jest mocno uzależniona od pogody, ale przy niezbyt ostrych warunkach meteorologicznych pozostaje tu nawet 10 tysięcy osobników. Typowymi noclegowiskami gęsi są stawy o odpowiednio dużym lustrze wody. Zimą obserwowano również gęsi nocujące na zaśnieżonych polach, a wiosną także na rozlewiskach rzek.

Gdzie obserwować: Najliczniejsze stada gęsi zatrzymują się na nocleg na dużych stawach kompleksów Stawno, Radziądz, Jamnik, Potasznia i Ruda Sułowska. Podczas roztopów duże koncentracje obserwować można na rozlewiskach Baryczy powyżej Żmigrodu (tzw. polder Jamnik) oraz na Łąkach Odolanowskich. Żerowiska gęsi są ściśle uzależnione od lokalnej struktury upraw; najbardziej stałe rejony znajdują się w zachodniej części Doliny Baryczy (w rejonie Żmigrodu, Osieka, Powidzka i Borzęcina).

Kiedy wypatrywać: Jesienią pierwsze gęsi zbożowe pojawiają się pod koniec września. Osobniki tego gatunku można obserwować w Dolinie Baryczy zwykle nieprzerwanie przez całą jesień i zimę oraz wiosną do przełomu kwietnia i maja. Szczyt przelotu jesiennego przypada na drugą połowę listopada, zaś wiosennego na początek marca.

tekst: Bartosz Smyk