Łąki odolanowskie

Zalewana kraina

Łąki Odolanowskie to rozległy kompleks zbiorowisk turzycowych i trawiastych oraz naturalnej roślinności wodnej i bagiennej towarzyszącej płynącym wodom Baryczy i jej dopływów: Kurocha, Olszówki i Kanału Świeca.

Na terenach zalewowych są to łąki świeże, wyczyńcowe, w miejscach dłuższego zalegania wody - łąki trzęślicowe, na suchszych - łąki rajgrasowe. Szczególnie cenne pod względem florystycznym są stanowiska takich rzadkich i chronionych roślin jak: starzec kędzierzawy, nasięźrzał pospolity, gnidosz rozesłany, storczyki - kukułka szerokolistna i kruszczyk błotny, pełnik europejski, centuria pospolita, goździk pyszny, bobrek trójlistkowy i wiele innych gatunków.

Teren położony między rzeką Kuroch a kanałem Świeca, na południe od wsi Uciechów i Raczyce, choć florystycznie mniej interesujący, wyróżnia się większą liczbą stanowisk lęgowych ptaków wodno-błotnych. Gniazduje tu derkacz, czajka, bekas kszyk, rycyk, rzadziej brodziec krwawodziób, kulik wielki a wyjatkowo batalion oraz wiele innych, rzadkich i chronionych gatunków ptaków takich jak: derkacz czy srokosz. W okresie wędrówek, wiosną na łąkach odolanowskich zatrzymują się na żerowanie duże stada gęsi zbożowych, białoczelnych a wyjatkowo zaś bernikla białolica i gęś mała. Pojawiają się również kaczki i rzadkie łabędzie krzykliwe oraz czarnodziobe. Spotyka się także wielotusięczne koncentracje siewki złotej. Natomiast jesienią można obserwować tu różne gatunki ptaków drapieżnych oraz stada żurawi. Zimą, w części środkowej tych łąk, koncentrują się myszołowy włochate.

Warunkiem koniecznym zachowania wartości przyrodniczych łąk jest odpowiednio wysoki poziom wód gruntowych oraz umiarkowane (ekstensywne) ich użytkowanie rolnicze. Jednak w ostatnich latach, w związku z postępującym wysychaniem, zaorywaniem lub ugorowaniem łąk, liczba gatunków i par lęgowych ptaków wodno-błotnych uległa znacznemu zmniejszeniu.

Warunkiem zachowania wartości ornitologicznej Łąk Odolanowskich jest przede wszystkim utrzymanie obecnego sposobu ich gospodarowania, a także zachowanie mikroreliefu podłoża. Istniejące obniżenia terenu o zwiększonej wilgotności są niezbędnym elementem środowiska dla siewkowców. Stanowią bowiem one miejsca żerowania zarówno ptaków dorosłych, jak i wodzonych przez nie piskląt. Niedopuszczalne jest prowadzenie tu prac osuszających, dalsza intensyfikacja produkcji łąkarskiej, jak i konwersja łąk na pola uprawne.
   
tekst: Robert Kaczmarek